
Koślawość palucha (łac.: hallux valgus, czyli potocznie: haluks) to często występująca deformacja stopy. Dotyka głównie kobiety. Paluch w nomenklaturze medycznej oznacza duży palec od stopy. W wyniku zniekształcenia kości śródstopia paluch przechyla się w kierunku sąsiedniego palca lub wręcz na niego nachodzi. Zmiany z czasem stają się widoczne „gołym okiem”, a choroba (o ile pozostaje nieleczona) nasila się. Często dochodzi wtedy do bolesnego zapalenia w obrębie zdeformowanego stawu.
Umów się na wizytę
32 459 15 (prywatnie) 32 459 10 10 (NFZ)
Poradnie Medhouse
- ALERGOLOG
- CHIRURG
- CHIRURG NACZYNIOWY
- DIABETOLOG
- DIETETYK
- ENDOKRYNOLOG
- GABINET ZABIEGOWY
- GINEKOLOG
- KARDIOLOG
- LARYNGOLOG
- LEKARZ RODZINNY
- MEDYCYNA PRACY
- NEFROLOG
- NEUROLOG
- OKULISTA
- ORTODONTA
- ORTOPEDA
- PEDIATRA
- POŁOŻNA
- P. CHORÓB METABOLICZNYCH
- P. CHORÓB WEWNĘTRZNYCH
- PRACOWNIA RTG
- PRACOWNIA USG
- PSYCHIATRA
- REUMATOLOG
- UROLOG
Koślawość palucha (łac.: hallux valgus, czyli potocznie: haluks) to często występująca deformacja stopy. Dotyka głównie kobiety.
Paluch w nomenklaturze medycznej oznacza duży palec od stopy. W wyniku zniekształcenia kości śródstopia paluch przechyla się w kierunku sąsiedniego palca lub wręcz na niego nachodzi.
Zmiany z czasem stają się widoczne „gołym okiem”, a choroba (o ile pozostaje nieleczona) nasila się. Często dochodzi wtedy do bolesnego zapalenia w obrębie zdeformowanego stawu.
Czym są haluksy?
Stopa narażana jest na rozmaite przeciążenia, które – jeśli mają długotrwały charakter– mogą prowadzić do różnego rodzaju zniekształceń. Między innymi do powstania haluksów.
Koślawość palucha oczywiście nie pojawia się nagle. Proces chorobowy postępuje raczej wolno, dlatego pierwsze objawy długo mogą pozostać niezauważone. Z biegiem czasu jednak odchylenie palucha narasta.
W początkowym stadium rozwoju haluksów nie dochodzi jeszcze do bólu stawów (charakterystycznego dla późniejszych etapów choroby). Jednakże już wówczas powstająca na stopie wypukłość narażona jest na podrażnianie ze strony obuwia, a to z kolei może spowodować bolesne zapalenie.
Oprócz widocznego skrzywienia palucha, obserwuje się również poszerzenie przedniej części stopy (tzw. płaskostopie poprzeczne) na skutek osłabienia mięśni stóp. Prowadzi to do powstawania odcisków oraz tak zwanych modzeli (nazwą tą określa się fragmenty skóry zrogowaciałe na skutek tarcia lub ucisku).
Haluksy mogą powodować także ograniczenie ruchomości palców stopy. Co więcej, schorzenie czasem niejako „rozprzestrzenia się” i przyczynia do powstawania zmian zwyrodnieniowych w obrębie innych stawów nóg.
Przyczyny powstawania haluksów
Haluksy mogą mieć podłoże genetyczne (czyli wrodzone, przechodzące „z pokolenia na pokolenie” predyspozycje do rozwoju tego schorzenia). Z drugiej jednak strony koślawość palucha w dużej mierze związana jest ze stylem życia – zwłaszcza z noszeniem niedostosowanego do warunków anatomicznych obuwia. Często oba te czynniki nakładają się na siebie. Do powstania haluksów znacznie przyczyniają się także nadmierne obciążenia stopy wynikające z nadwagi czy długotrwałego uprawiania niektórych rodzajów sportu.
Schorzenie najczęściej dotyczy kobiet
…ponieważ kobiece stopy mają anatomicznie mniejszą wytrzymałość, a także mniejszą siłę mięśni. Jednak szczególne znaczenie ma w tym przypadku… moda. Jej niepisane wymogi „nakazują” paniom noszenie obuwia, które – przynajmniej w zamierzeniu – pozytywnie wpływa na sylwetkę i sposób poruszania się, jednakże przy długotrwałym użytkowaniu niestety deformuje stopy. Największe problemy sprawiają buty z wąskimi czubkami oraz wysokimi obcasami. O ile doraźne ich założenie pozostaje neutralne dla zdrowia, o tyle sytuacja przedstawia się już gorzej, jeśli używanie tego rodzaju pantofelków staje się codziennością i to na wiele godzin. W tym przypadku ciężar ciała jest nierównomiernie rozłożony na stopach – obciążana jest głównie przednia ich część, dochodzi do ścieśnienia palców w ostro zakończonych czubkach butów, a kości układają się w nienaturalny sposób. W efekcie stopy po jakimś czasie ulegają zniekształceniu.
Ponieważ haluksy rozwijają się na przestrzeni dłuższego okresu czasu, problem ten dotyka zwykle kobiety starsze.
Czytaj też:
OSTEOPOROZA
Objawy haluksów
Koślawy paluch z pewnością urody nie przysparza – co samo w sobie już dla wielu (zwłaszcza pań) jest wystarczającym argumentem za podjęciem leczenia. Istotne jednak jest to, że haluksy sprawiają trudności w codziennym funkcjonowaniu, zarówno podczas stania, jak i chodzenia. Najbardziej uciążliwym objawem jest ból, który pojawia się w wyniku rozwoju stanu zapalnego w zniekształconym stawie. Dodatkowo wystąpić może również obrzęk.
Z czasem objawy narastają, do tego stopnia, że utrudniają normalne poruszanie się.
Haluksy mogą także przejawiać się w – odczuwanym zwykle rano – zesztywnieniu palców lub całej stopy, charakterystycznym „młotkowatym” ustawieniu palców, zgrubieniach naskórka, odciskach, czasem również zaburzeniach przewodnictwa nerwowego w postaci drętwienia stopy.
Czytaj też:
ZESPÓŁ CIEŚNI NADGARSTKA
Leczenie haluksów
…powinno być prowadzone przez lekarza poradni ortopedycznej. Najlepiej zgłosić się tam od razu, gdy pacjent/ka zauważy pierwsze, niepokojące objawy deformacji stopy. Zwykle jest to delikatne odgięcie palucha.
We wczesnym stadium choroby, gdy paluch da się jeszcze ustawić we właściwej anatomicznie pozycji, można stosować odpowiednie – zalecane przez lekarza – wkładki korygujące.
W postępowaniu zachowawczym wykorzystuje się przyjmowane doustnie lub iniekcyjnie leki (także w postaci maści i żeli) o działaniu przeciwzapalnym oraz przeciwbólowym. Lekarz może także zalecić plastry ochronne na haluksy, powodujące zmniejszenie tarcia oraz bólu podczas chodzenia.
Stosowany bywa również odpowiedni do tego schorzenia sprzęt ortopedyczny, który ma za zadanie korygowanie ustawienia palucha stopy.
Leczenie ortopedyczne czasem bywa wspomagane różnymi „domowymi” metodami – takimi jak kompresy i okłady wykorzystujące substancje o właściwościach zmiękczających i łagodzących stan zapalny. Przydatny może być także masaż haluksów – dzięki niemu poprawi się krążenie krwi, co również może zmniejszyć stan zapalny.
Podobnie jak w przypadku innych chorób, najlepsze efekty leczenia gwarantuje odpowiednio wczesne jego wdrożenie – gdy pojawiają się pierwsze oznaki zniekształcenia stopy.
Operacja haluksów
Jeżeli wyżej wymienione środki (leczenie zachowawcze) nie przyniosą oczekiwanego rezultatu, konieczne bywa leczenie operacyjne. Chirurgiczna korekcja koślawości palucha bywa niezbędna, jeśli schorzenie jest już zaawansowane, a zmiany w obrębie stopy utrwalone. Wskazania do operacyjnego leczenia haluksa to przede wszystkim silny ból, który utrudnia codzienne funkcjonowanie.
W sytuacji, gdy zmiany są jeszcze stosunkowo niewielkie, procedura chirurgiczna obejmuje tkanki miękkie, ewentualnie niewielką resekcję przerośniętej tkanki kostnej. W stanach bardziej zaawansowanych jedną z możliwości korekcji koślawego palucha jest już ingerencja w strukturę kości i zespoleniu tkanki za pomocą śrub.
Leczenie wymaga szczegółowej diagnostyki. Dlatego zanim lekarz przystąpi do zabiegu, pacjent przechodzi szczegółowe badania – m.in. morfologia krwi, EKG czy poziom glukozy.
Na ostateczny efekt zabiegu wpływ ma odpowiednio prowadzona rehabilitacja.
Profilaktyka haluksów
…wprowadzona odpowiednio wcześnie, może zahamować lub nawet zapobiec rozwojowi choroby. Przede wszystkim wymaga zmiany obuwia – na takie, które pozwoli stopie prawidłowo funkcjonować, czyli w miarę równo rozkładać ciężar ciała i nie ścieśniać palców. Buty powinny być na płaskim obcasie, z miękką podeszwą i szerokim przodem.
Oprócz tego osoby pracujące w pozycji stojącej (np. sprzedawcy w sklepach), powinny w miarę możliwości robić przerwy pozwalające stopom na „odpoczynek”.
Przydatne jest również zrzucenie nadmiernych kilogramów ciała – zważywszy na fakt, że nadwaga odpowiada za wzmożony nacisk na stopę.
Czytaj też:
BÓL BIODRA
→ Ważne Najczęstszą przyczyną powstawania haluksów jest noszenie niewygodnych butów – zbyt ciasnych i na wysokim obcasie Aby zminimalizować ryzyko schorzenia, należy dbać o zachowanie właściwej masy ciała. Ruch i aktywność fizyczna (rekreacyjne uprawianie sportu) przyczynia się do budowania właściwej postawy ciała oraz prawidłowego ukształtowania stóp.
Komunikat: Ochrona danych osobowych
Zabieg "strzelającego palca"
Kaszaki - przyczyny występowania, leczenie
Choroby rogówki oka
Hiperglikemia - nadmiar cukru we krwi
Depresja - choroba duszy i ciała
Grypa - przyczyny, objawy, leczenie
Zaburzenia snu - bezsenność
Haluksy - zapobieganie, leczenie
Stłuszczenie wątroby
Zatorowość płucna
Badanie dna oka
Zabieg stulejki z użyciem staplera
Choroba Gravesa-Basedowa
Światłowstręt
Arytmia serca
Leczenie wad zgryzu
Głuchota starcza
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.
32 459 10 15
