Zatorowość płucna polega na blokadzie (zamknięciu lub zwężeniu) tętnic płucnych przez skrzepliny. W efekcie krew nie dociera w wystarczającej ilości do płuc i nie może pobrać z nich – następnie przekazać do innych narządów – tlenu. Zatorowość płucna jest najczęściej spowodowana przemieszczeniem się powstałych w żyłach skrzeplin oraz ich zaklinowaniem się w krążeniu płucnym. Zatorowość płucna stanowi zagrożenie życia. Badanie pozwala na rozpoznanie zmian w obszarze oka. Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrycie wielu chorób (nie tylko chorób narządu wzroku), a tym samym szybkie i skuteczne wdrożenie leczenia.
Umów się na wizytę
32 459 15 (prywatnie) 32 459 10 10 (NFZ)
Poradnie Medhouse
- ALERGOLOG
- CHIRURG
- CHIRURG NACZYNIOWY
- DIABETOLOG
- DIETETYK
- ENDOKRYNOLOG
- GABINET ZABIEGOWY
- GINEKOLOG
- KARDIOLOG
- LARYNGOLOG
- LEKARZ RODZINNY
- MEDYCYNA PRACY
- NEFROLOG
- NEUROLOG
- OKULISTA
- ORTODONTA
- ORTOPEDA
- PEDIATRA
- POŁOŻNA
- P. CHORÓB METABOLICZNYCH
- P. CHORÓB WEWNĘTRZNYCH
- PRACOWNIA RTG
- PRACOWNIA USG
- PSYCHIATRA
- REUMATOLOG
- UROLOG
Zatorowość płucna polega na blokadzie (zamknięciu lub zwężeniu) tętnic płucnych przez skrzepliny. W efekcie krew nie dociera w wystarczającej ilości do płuc i nie może pobrać z nich – następnie przekazać do innych narządów – tlenu.
Zatorowość płucna jest najczęściej spowodowana przemieszczeniem się powstałych w żyłach skrzeplin oraz ich zaklinowaniem się w krążeniu płucnym.
Zatorowość płucna stanowi zagrożenie życia.
Zatorowość płucna – przyczyny
W większości przypadków zator jest spowodowany oderwanym kawałkiem skrzepliny, której przyczyną jest najczęściej zakrzepica żył (zwykle dotyczy to żył kończyn dolnych).
Czynniki określające podatność na zatorowość płucną są analogiczne do tych, jak w przypadku zakrzepicy żył głębokich. Należy do nich:
Zwolniony przepływ krwi w żyłach. Może to wystąpić podczas długotrwałego ucisku żył lub nieaktywności mięśni – np. wskutek niedowładu, znieczulenia ogólnego, założenia gipsu lub wielogodzinnych podróży samochodem czy samolotem (długotrwałego bezruchu).
Zwiększona krzepliwość – np. w wyniku chorób autoimmunologicznych, przyjmowania niektórych leków, hormonalnej antykoncepcji.
Uszkodzenie naczyń krwionośnych. Może do nich dojść w wyniku urazu, a także na skutek infekcji, przewlekłego stanu zapalnego lub działania toksyn.
W rzadkich przypadkach zator płucny powstaje na skutek przeniknięcia do krwiobiegu „niepożądanych” w tym miejscu elementów – jak bańka powietrza, grudka tkanki tłuszczowej (np. po złamaniu kości), ciała obcego, kropli płynu owodniowego (może wniknąć do żył podczas porodu).
Małe skrzepliny zazwyczaj ulegają rozpuszczeniu i nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Jednak większe dostają się z żył do krążenia płucnego i powodują, że krew nie dopływa do pęcherzyków płucnych. W efekcie powietrze nie może się z nią związać i powstaje deficyt tlenowy w organizmie.
Zatorowość płucna – czynniki ryzyka
Zatorowości płucnej sprzyja szereg czynników, takich jak: schorzenia układu krążenia, przewlekła obturacyjna choroba płuc (w zaawansowanym stadium), otyłość, zaawansowany wiek (ryzyko wystąpienia zatorowości znacznie wzrasta po 70. roku życia), ciąża i połóg, długotrwałe unieruchomienie oraz rekonwalescencja po zabiegach chirurgicznych i rozległych urazach wielonarządowych.
Czytaj też:
Arytmia serca
Zatorowość płucna – skutki
W zatorowości płucnej dochodzi do zamknięcia naczyń skrzeplinami, zmniejszenia ilości krwi przepływającej przez płuca, a tym samym do zmniejszenia utlenowania krwi i niedotlenienia wszystkich narządów.
Zatkanie części naczyń powoduje dodatkowo zwiększenie oporu przepływu krwi w naczyniach. Skutkuje to znacznym obciążeniem prawej komory serca – tłoczącej krew do naczyń płucnych. Jeżeli jest ona niezdolna do pokonywania tak wysokich ciśnień, dochodzi do jej niewydolności.
Najgroźniejsza sytuacja występuje wtedy, gdy duży zator płucny zatrzyma się na rozgałęzieniu tętnicy płucnej i zablokuje dopływ krwi do obu płuc. Niestety często kończy się to tragicznie.
Zator płucny to – po zawale serca i udarze mózgu – trzecia najczęstsza przyczyna śmierci o podłożu kardiologicznym.
Stopień zagrożenia życia jest różny w zależności od postaci, w której zatorowość u danej osoby występuje. Przyjmuje się, że w przypadku zatorowości nieleczonej ryzyko przedwczesnej śmierci z tego powodu sięga nawet ok. 30%. Tymczasem pomoc medyczna – odpowiednio wcześnie wdrożona – zmniejsza to zagrożenie nawet dziesięciokrotnie!
Zatorowość płucna – objawy
…zwykle są niejednoznaczne, mogą wskazywać na wiele różnych przypadłości zdrowotnych i przez pacjentów bywają z nimi mylone.
Powodem do niepokoju i konsultacji lekarskiej może być w tym przypadku duszność (występująca bez rozpoznawalnej przez chorego przyczyny), ból w klatce piersiowej (kłujący, często nasilający się przy wdechu), zasłabnięcie lub omdlenie, przyśpieszenie oddechu, poty, przyspieszone bicie serca (tachykardia). U części chorych występują również objawy zakrzepicy żył głębokich – obrzęk, zaczerwienienie i ból nogi (przeważnie po jednej stronie).
Trzeba również pamiętać, że niewielka zatorowość płucna może przebiegać całkowicie bezobjawowo. I jest to raczej zła wiadomość dla chorych, ponieważ bezobjawowość niestety zwykle uniemożliwia skuteczną pomoc medyczną.
Nasilenie objawów zależą od stopnia zamknięcia skrzeplinami tętnicy płucnej oraz od wydolności układu sercowo-naczyniowego. U osób ze zdiagnozowaną niewydolnością układu sercowo-naczyniowego objawy są bardziej nasilone, a ryzyko śmierci znacznie wzrasta.
Czytaj też:
Niewydolność serca
Zatorowość płucna – rozpoznanie
…dokonuje się na podstawie badań, których rodzaj zależy od stanu pacjenta oraz występujących u niego objawów. Decyzja o wyborze konkretnej metody diagnostycznej należy oczywiście do lekarza prowadzącego. Kluczowe jest tu uwidocznienie – np. w badaniach obrazowych (angio-TK klatki piersiowej) – zatorów w rozgałęzieniach tętnicy płucnej. Pozwala to odróżnić zatorowość od chorób dających podobne objawy – np. przewlekła obturacyjna choroba płuc, zapalenie płuc, zawał lub niewydolność serca.
Oprócz badań obrazowych, lekarz może także zlecić EKG, RTG klatki piersiowej, echokardiografię, USG żył głębokich kończyn dolnych lub badania laboratoryjne krwi oraz moczu.
Zatorowość płucna – leczenie
…jest uzależnione od stopnia jej ciężkości oraz związanego z tym ryzyka zgonu. W przypadkach niepowikłanych i niezagrażających życiu stosowane jest głównie leczenie hamujące układ krzepnięcia.
W cięższych postaciach zatorowości płucnej konieczna jest hospitalizacja chorego na oddziale intensywnej terapii, niekiedy nawet podłączenie do respiratora i wprowadzenie w stan śpiączki farmakologicznej.
W niektórych – raczej rzadkich – przypadkach stosuje się leczenie inwazyjne, polegające na rozdrobnieniu (rozpuszczeniu) skrzepliny za pomocą leku wprowadzanego przez cewnik bezpośrednio do tętnicy płucnej lub na operacyjnym usunięcia skrzeplin z tętnic płucnych.
Czytaj też:
Zakrzepica
Nie należy lekceważyć objawów zatorowości płucnej, ponieważ jest stanem bezpośrednio zagrażającym życiu i bez interwencji lekarza może skończyć się zgonem pacjenta.
Komunikat: Ochrona danych osobowych
Zabieg "strzelającego palca"
Kaszaki - przyczyny występowania, leczenie
Choroby rogówki oka
Hiperglikemia - nadmiar cukru we krwi
Depresja - choroba duszy i ciała
Grypa - przyczyny, objawy, leczenie
Zaburzenia snu - bezsenność
Haluksy - zapobieganie, leczenie
Stłuszczenie wątroby
Zatorowość płucna
Badanie dna oka
Zabieg stulejki z użyciem staplera
Choroba Gravesa-Basedowa
Światłowstręt
Arytmia serca
Leczenie wad zgryzu
Głuchota starcza
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.