Podłożem wad zgryzu zwykle jest nieprawidłowa budowa oraz położenie względem siebie kości szczęki i żuchwy. Wada zgryzu może być ograniczona tylko do zębów lub łuków zębowych oraz ich wzajemnych relacji (zęby wyrastające poza łukiem zębowym lub łuki zębowe niedopasowane do siebie). Czasem układ łuków zębowych jest powiązany z nieprawidłowościami w budowie kości szczęk – wówczas w rysach twarzy może być widoczna asymetria (cofnięcie ew. wysunięcie dolnego lub górnego piętra twarzy). Wśród konsekwencji nieleczonej wady zgryzu można wymienić m.in. choroby przyzębia i dziąseł, próchnicę zębów, a także zaburzenia mowy oraz trudności w jedzeniu. Wiele wad zgryzu udaje się zniwelować lub znacznie skorygować odpowiednim leczeniem – prowadzonym przez ortodontę.
Umów się na wizytę
32 459 15 (prywatnie) 32 459 10 10 (NFZ)
- ALERGOLOG
- CHIRURG
- CHIRURG NACZYNIOWY
- DIABETOLOG
- DIETETYK
- ENDOKRYNOLOG
- GABINET ZABIEGOWY
- GINEKOLOG
- KARDIOLOG
- LARYNGOLOG
- LEKARZ RODZINNY
- MEDYCYNA PRACY
- NEFROLOG
- NEUROLOG
- OKULISTA
- ORTODONTA
- ORTOPEDA
- PEDIATRA
- POŁOŻNA
- P. CHORÓB METABOLICZNYCH
- P. CHORÓB WEWNĘTRZNYCH
- PRACOWNIA RTG
- PRACOWNIA USG
- PSYCHIATRA
- REUMATOLOG
- UROLOG
- Podłożem wad zgryzu zwykle jest nieprawidłowa budowa oraz położenie względem siebie kości szczęki i żuchwy.
- Wada zgryzu może być ograniczona tylko do zębów lub łuków zębowych oraz ich wzajemnych relacji (zęby wyrastające poza łukiem zębowym lub łuki zębowe niedopasowane do siebie). Czasem układ łuków zębowych jest powiązany z nieprawidłowościami w budowie kości szczęk – wówczas w rysach twarzy może być widoczna asymetria (cofnięcie ew. wysunięcie dolnego lub górnego piętra twarzy).
- Wśród konsekwencji nieleczonej wady zgryzu można wymienić m.in. choroby przyzębia i dziąseł, próchnicę zębów, a także zaburzenia mowy oraz trudności w jedzeniu.
- Wiele wad zgryzu udaje się zniwelować lub znacznie skorygować odpowiednim leczeniem – prowadzonym przez ortodontę.
Szczęka zaczyna się formować już w kilkutygodniowym płodzie. Zdarza się, że dziecko rodzi się np. z cofniętą żuchwą, lecz z czasem wada ta sama się koryguje. Nie w każdym przypadku jednak tak się dzieje.
Przyczyny wad zgryzu
Wady zgryzu bywają wrodzone (uwarunkowane genetyczne) lub nabyte – wynikające z czynników wpływających na rozwój płodu, np. przyjmowanie przez matkę niektórych leków, choroby przebyte w ciąży lub doznane w tym okresie urazy.
Niekiedy wady zgryzu powstają już po urodzeniu – na skutek złego przystawiania niemowlęcia do piersi oraz niewłaściwego karmienia dziecka butelką. Częstym błędem rodziców bywa także niewłaściwe układanie dziecka do snu (główka oraz szyjka w pozycji na boku powinny być delikatnie wyżej).
Zdarza się również, że dziecko samo „psuje” sobie zgryz poprzez szkodliwe nawyki – ssanie źle skonstruowanego smoczka, ssanie kciuka, nałogowe gryzienie pewnych przedmiotów, np. długopisów.
Ryzyko powstawania wad zgryzu zwiększa także oddychanie przez usta, bruksizm (zgrzytanie zębami), ssanie warg oraz policzków.
Rodzaje wad zgryzu
Wśród wad zgryzu wyróżnia się m.in.:
Tyłozgryz – to najczęściej występująca wada zgryzu. Charakterystyczne dla tej wady jest cofnięcie dolnego (względem górnego) łuku zębowego – w efekcie zęby przednie nie stykają się. Zęby górne znajdują więc się znacznie przed zębami dolnymi i oba łuki może rozdzielać przerwa lub jeśli przerwy nie ma, wtedy siekacze górne są przechylone. Cofnięcie się żuchwy skutkuje również utrudnieniem w wypowiadaniu niektórych zgłosek.
W rysach twarzy wada ta objawia się cofnięciem bródki i wywinięciem wargi dolnej.
Przodozgryz – wada odwrotna do tyłozgryzu. W tym przypadku specyficzne jest zachodzenie dolnego łuku zębowego na łuk górny. Twarz uwidacznia dokładnie wysunięcie do przodu brody oraz dolnej wargi. Wada ta wpływa negatywnie na odbiór społeczny danej osoby – jest ona niesłusznie postrzegana jako rozzłoszczona, wrogo do otoczenia nastawiona. Często wiąże się z wadą wymowy.
Zgryz otwarty – występowanie tej wady powoduje, że zęby w ogóle nie stykają się ze sobą, wskutek czego tworzy się szpara. Przypadłość ta utrudnia żucie oraz odgryzanie kęsów pokarmu. Ponadto osoby z tą wadą mają kłopoty z prawidłowym wysławianiem się, szczególnie wypowiadaniem spółgłosek przedniojęzykowo zębowych (np. d, s, t ,dz, c, n).
Do wad zgryzu zalicza się również:
Stłoczenia – czyli zbyt duża ilość zębów w stosunku do zębodołów. Często zęby wyrastają z dziąseł pod złym kątem (są „krzywe”), ponieważ nie mieszczą się w szczęce.
Jeżeli zęby są stłoczone dużo trudniej jest nam zadbać o ich odpowiednią higienę. Na powierzchniach stycznych zębów tworzy się próchnica, która jest często niewidoczna gołym okiem i atakuje najczęściej dwa sąsiadujące zęby.
Zęby odseparowane, szparowatość – wada cechuje się widocznymi szparami między zębami. Z powodu nadmiaru miejsca zęby są tak położone, że nie stykają się ze sobą. Wada ta często występuje rodzinnie.
Wady zgryzu powodują – większe lub mniejsze – deformacje twarzy (twarz staje się niesymetryczna). Często stwarzają one poważne problemy dentystyczne – zęby ścierają się, wywołują choroby przyzębia i dziąseł.
Konsekwencje wad zgryzu
Wśród konsekwencji nieleczonej wady zgryzu można wymienić choroby przyzębia i dziąseł oraz próchnicę zębów. Przy wadach zgryzu dochodzi także do zaburzenia funkcji stawów skroniowo-żuchwowych. Może to objawiać się bólami zębów, twarzy, głowy, karku lub okolicy ucha, ograniczeniem możliwości otwierania ust, bólem podczas żucia twardych pokarmów, nadmiernym zaciskaniem zębów.
Wady zgryzu kwalifikują się do…
leczenia ortodontycznego
Nieprawidłowy zgryz można leczyć za pomocą ćwiczeń mięśni mimicznych i narządu żucia oraz za pomocą aparatów ortodontycznych.
Aparaty ortodontyczne wykonuje się indywidualnie dla każdego pacjenta. Mogą być przymocowywane do zębów na dwa lata albo zakładane tylko na kilka godzin (w ciągu dnia lub na noc).
Leczenie wad zgryzu obejmuje również szlifowanie zębów. Czasem wymagane jest usunięcie pojedynczych zębów.
Leczenie wad zgryzu trwa krócej, jeśli podjęte zostanie odpowiednio wcześnie. Powinno być jednak dostosowane do wieku pacjenta. Raczej nie wdraża się leczenie ortodontycznego wobec najmłodszych dzieci – z wyjątkiem sytuacji, gdy wada jest bardzo widoczna i utrudnia codzienne funkcjonowanie.
W przypadku cięższych wad szczękowo-twarzowych często niezbędna jest współpraca z chirurgiem.
Konsekwencją braku leczenia wad zgryzu
…może być próchnica, schorzenia przyzębia, uszkodzenie błony śluzowej warg i policzków, nadmierne napinanie mięśni twarzy, zaburzenia funkcjonowania stawów skroniowo-żuchwowych.
W zależności od stopnia zaawansowania wady zgryzu, może ona w różnym stopniu wpływać na czynności życiowe oraz komfort psychiczny człowieka. Poważne wady zgryzu utrudniają mowę (wywołują np. seplenienie) oraz jedzenie (odgryzanie kęsów pokarmu oraz żucie może być trudne). Jedno i drugie bywa krępujące dla osoby z nieprawidłowym zgryzem i niejednokrotnie powoduje problemy natury psychicznej – niechęć do publicznego spożywania posiłków, unikanie kontaktów towarzyskich, zwłaszcza sytuacji, gdy konieczne jest zabieranie głosu wobec większego grona osób.
Wady zgryzu powodują często deformacje twarzy – szczególnie dotkliwe jest to w przypadku dzieci i nastolatków, gdy samoocena jest jeszcze niestabilna, w dużej mierze uzależniona od odbioru ze strony rówieśników.
Profilaktyka wad zgryzu
W okresie niemowlęcym ważne jest zwracanie uwagi na ułożenie dziecka do snu, prawidłowość karmienia i oddychania.
Ułożenie niemowląt do snu. Niemowlęta powinny być kładzione na plecach, z głową na płaskiej, nieco podniesionej i przechylonej do przodu poduszce. Dzięki takiemu ułożeniu dziecka jego wargi stykają się ze sobą i zamykają usta. Nieprawidłowe pozycje prowadzą do niekorzystnych zmian ułożenia żuchwy oraz stawu skroniowo-żuchwowego.
Karmienie piersią stanowi naturalny bodziec do prawidłowego rozwoju czynności żucia oraz wykształcenia się prawidłowego zgryzu. W przypadku karmienia butelką, część smoczka wkładana do ust powinna być krótka, baniasto rozszerzona. Ważny jest odpowiedni („anatomiczny”) kształt smoczka. W trakcie karmienia butelkę należy trzymać nieco powyżej ust dziecka, pod kątem ok. 45 stopni.
Oddychanie nosem jest właściwe i wpływa pozytywnie na kształtowanie się szczęk (również na właściwości wdychanego powietrza – na przykład odpowiednie jego nawilżenie). Nawyk oddychania ustami sprzyja powstawaniu zniekształceń narządu żucia.
Leczenie ortodontyczne nie jest „zarezerwowane” wyłącznie dla dzieci i młodzieży – jak błędnie niektórzy sądzą. Można je podjąć w każdym wieku.
Komunikat: Ochrona danych osobowych
Zabieg "strzelającego palca"
Kaszaki - przyczyny występowania, leczenie
Choroby rogówki oka
Hiperglikemia - nadmiar cukru we krwi
Depresja - choroba duszy i ciała
Grypa - przyczyny, objawy, leczenie
Zaburzenia snu - bezsenność
Haluksy - zapobieganie, leczenie
Stłuszczenie wątroby
Zatorowość płucna
Badanie dna oka
Zabieg stulejki z użyciem staplera
Choroba Gravesa-Basedowa
Światłowstręt
Arytmia serca
Leczenie wad zgryzu
Głuchota starcza
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.
