Istotą zaburzenia rytmu serca jest nieprawidłowa cykliczność jego pracy. Dolegliwość może się przejawiać w przyśpieszeniu rytmu serca, jego zwolnieniu lub nieregularności. Najczęściej doświadczane w arytmii jest kołatanie, czyli uczucie szybkiego, nierównego bicia serca. Zaburzenie rytmu serca wynikać może ze stanu emocjonalnego (stresu, lęku), intensywnego wysiłku, ale bywa też objawem choroby kardiologicznej. Arytmia serca czasem przebiega bezobjawowo i nie wywołuje żadnych odczuwalnych przez pacjenta dolegliwości. W tym przypadku wykryć ją może tylko specjalistyczne badanie.
Umów się na wizytę
32 459 15 (prywatnie) 32 459 10 10 (NFZ)
- ALERGOLOG
- CHIRURG
- CHIRURG NACZYNIOWY
- DIABETOLOG
- DIETETYK
- ENDOKRYNOLOG
- GABINET ZABIEGOWY
- GINEKOLOG
- KARDIOLOG
- LARYNGOLOG
- LEKARZ RODZINNY
- MEDYCYNA PRACY
- NEFROLOG
- NEUROLOG
- OKULISTA
- ORTODONTA
- ORTOPEDA
- PEDIATRA
- POŁOŻNA
- P. CHORÓB METABOLICZNYCH
- P. CHORÓB WEWNĘTRZNYCH
- PRACOWNIA RTG
- PRACOWNIA USG
- PSYCHIATRA
- REUMATOLOG
- UROLOG
- Istotą zaburzenia rytmu serca jest nieprawidłowa cykliczność jego pracy.
- Dolegliwość może się przejawiać w przyśpieszeniu rytmu serca, jego zwolnieniu lub nieregularności. Najczęściej doświadczane w arytmii jest kołatanie, czyli uczucie szybkiego, nierównego bicia serca.
- Zaburzenie rytmu serca wynikać może ze stanu emocjonalnego (stresu, lęku), intensywnego wysiłku, ale bywa też objawem choroby kardiologicznej.
- Arytmia serca czasem przebiega bezobjawowo i nie wywołuje żadnych odczuwalnych przez pacjenta dolegliwości. W tym przypadku wykryć ją może tylko specjalistyczne badanie.
Fizjologia rytmu serca
Za rytmiczną pracę serca odpowiada tzw. układ bodźcoprzewodzący. Składa się on z dwóch, wzajemnie uzupełniających się funkcjonalnie elementów:
ośrodka generującego bodźce (węzeł zatokowy) – to fizjologiczny „rozrusznik” serca, którego zadaniem jest wytwarzanie impulsów elektrycznych niezbędnych do pobudzenia pracy całego mięśnia;
struktury przewodzącej bodźce (szlaki przewodzące) – odpowiada za prawidłowe „rozchodzenie” się impulsów w mięśniu sercowym; dzięki szlakom przewodzącym wytwarzane przez węzeł zatokowy impulsy docierają do komórek serca i umożliwiają ich synchroniczny skurcz.
Współpraca obu elementów układu sprawia, że serce pracuje właściwie i dostosowuje się do aktualnych potrzeb organizmu – na przykład zwiększonego w danym momencie wysiłku. Jednakże w tym złożonym systemie czasem dochodzi do nieprawidłowości.
Serce powinno kurczyć się rytmicznie od chwili podjęcia pracy na etapie płodowym do końca życia. W warunkach normalnego funkcjonowania (zdrowego organizmu) częstość akcji serca zależy od wieku – jest ona bardzo szybka w wieku niemowlęcym (jeszcze szybsza w okresie płodowym), natomiast w późniejszych etapach życia zwalnia – u dorosłego człowieka do zakresu 60-100 uderzeń na minutę (w warunkach spoczynkowych).
Zaburzenia rytmu serca
…ujawniają się poprzez przyspieszenie akcji serca (tachykardia), jej zwolnienie (bradykardia), bądź zaburzenia rytmiczności.
Tachykardia i bradykardia nie muszą oznaczać patologii. Zwiększony HR (z ang.: heart rate) występuje naturalnie w trakcie wysiłku fizycznego, także przy gorączce, bólu czy pod wpływem silnych emocji. Z kolei zwolnienie HR będzie zauważalne np. w czasie snu lub głębokiego relaksu.
Migotanie przedsionków
…jest najgroźniejszą formą zaburzeń rytmu serca. Prowadzi ono do zatrzymania krążenia i – jeżeli nie zostanie podjęta natychmiastowa pomoc medyczna – niestety kończy się zgonem. W przypadku tego zaburzenia przedsionki są pobudzane z częstotliwością tak wysoką, że uniemożliwia to ich synchroniczny skurcz. W efekcie przedsionki zamiast się kurczyć, jedynie drgają („migocą”).
Przyczyn tej postaci arytmii może być wiele – m.in. choroba niedokrwienna serca, wady serca, zaburzenia gospodarki elektrolitowej, bardzo silny stres, nadmierne przegrzanie ciała lub jego wychłodzenie.
Objawy zaburzeń rytmu serca
Najczęściej doświadczane w arytmii jest kołatanie, czyli uczucie szybkiego, nierównego bicia serca.
Czasami pacjenci odczuwają szarpnięcia w okolicy serca, duszności, bóle w klatce piersiowej, osłabienie, zmniejszenie tolerancji na wysiłek, zawroty głowy. Zaburzeniom rytmu serca mogą towarzyszyć tętnienie żył szyjnych oraz gwałtowne pocenie się.
Zdarza się, że arytmia przebiega zupełnie bezobjawowo, a jej wykrycie możliwe jest jedynie przy pomocy specjalnych aparatów.
Przyspieszenie pracy serca – częstoskurcz
…dotyczy sytuacji, gdy częstość rytmu utrzymuje się pomiędzy 100 a 220 skurczów na minutę.
Chory na skutek znacznego przyśpieszenia pracy serca doświadcza zawrotów głowy, uczucia dławienia, zasłabnięcia, czasem traci przytomność.
Taki stan może wynikać ze stresu, podniecenia psychicznego, obciążenia organizmu (a tym samym obciążenia również układu krążenia). Pośrednio przyczyną częstoskurczu może być osłabiona sprawność fizyczna (na przykład na skutek „siedzącego trybu życia”).
Przyspieszenie spowodowane stresem lub wysiłkiem zanika po usunięciu jego przyczyny lub po zażyciu preparatów uspokajających. Nie ma w tym przypadku konieczności interwencji lekarskiej.
Zwolnienie pracy serca – rzadkoskurcz
…to sytuacja, w której częstość rytmu jest mniejsza niż 60 skurczów serca na minutę. U osób ze zdrowym układem krążenia, które nie odczuwają żadnych związanych z tym dolegliwości, rzadkoskurcz nie wymaga leczenia. W stanach chorobowych natomiast konieczna jest pomoc lekarska – zwłaszcza jeśli zwolnieniu rytmu pracy serca towarzyszy uczucie ogólnego osłabienia, a szczególnie skłonność do omdleń. W niektórych przypadkach specjalista może zlecić wszczepienie rozrusznika serca.
Przyczyny zaburzeń rytmu serca
…mają charakter indywidualny i pozwala je rozpoznać jedynie specjalistyczne badanie. Mogą one wynikać z zakłóceń we wspomnianym wyżej układzie bodźcoprzewodzącym, czyli częstotliwości tworzenia lub przewodzenia bodźców.
Zdarza się, że zaburzenia rytmu serca powodują – jako skutek uboczny – niektóre leki.
Inna grupa przyczyn odnosi się do zaburzeń budowy serca (np. wady wrodzone, blizny pozawałowe), a także uszkodzenie wynikające z zapalenia mięśnia sercowego, jego niewydolności, niedokrwienia, urazu.
Spowolnieniu rytmu serca sprzyja również odwodnienie organizmu (a właściwie nadmierna utrata potasu).
Niekiedy powodem arytmii są choroby nie związane bezpośrednio z sercem – np. nadczynność tarczycy, mocznica (przewlekła niewydolność nerek), POChP, nadciśnienie tętnicze.
Diagnoza
Podstawowym badaniem służącym rozpoznaniu arytmii jest elektrokardiogram (EKG). Metoda pozwala na graficzny zapis czynności elektrycznej serca.
Monitorowanie pracy serca przez całą dobę zapewnia EKG HOLTERA. Badanie to polega na ciągłej (całodobowej) rejestracji zapisu EKG, który następnie poddaje się analizie komputerowej. Wynik dostarcza lekarzowi bardzo ważnych informacji, jak pracowało serce badanego w ciągu doby – to znaczy, czy wystąpiły zaburzenia rytmu, ewentualnie w jakich okolicznościach i jakiego typu. Wynik badania Holterem pozwala na wychwycenie zaburzeń, które występują okresowo (również w trakcie snu) i nie zawsze są widoczne w pojedynczym, krótkim zapisie EKG.
Leczenie
…zaburzeń rytmu serca zależy od rodzaju arytmii, jej nasilenia oraz występujących objawów. Podstawą jest zniwelowanie przyczyn arytmii – o ile są one odwracalne.
Pilnej konsultacji lekarza wymaga stan, gdy nagłym zaburzeniom pracy serca towarzyszy nawrotowa skłonność do omdlewania, ucisk za mostkiem, nudności, szum w głowie, mroczki przed oczami, słabo wyczuwalne tętno.
Poza przyjmowaniem środków farmakologicznych oraz zabiegami operacyjnymi (np. wszczepienie rozrusznika serca, operacja zastawki serca) ważna jest także zmiana stylu życia. Pacjenci powinni zadbać o odpowiednią dietę i utrzymywać wagę ciała na stałym poziomie. Duże znaczenie ma także leczenie współistniejących dolegliwości – m.in. nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, podwyższonego poziomu cholesterolu.
Arytmia u dzieci
…zdarza się rzadko i najczęściej uwarunkowana jest genetycznie lub wrodzoną wadą serca. Inną częstą przyczyną zaburzeń rytmu u dzieci są zaburzenia spowodowane odwodnieniem, wymiotami lub biegunką w przebiegu infekcji. Często u dzieci występuje także tachykardia (przyśpieszenie akcji serca) – w reakcji na stres, ból czy gorączkę. Poważniejsze arytmie występują u dzieci znacznie rzadziej.
Kołatanie serca jest jednym z objawów arytmii. Nie ignoruj go!
Komunikat: Ochrona danych osobowych
Zabieg "strzelającego palca"
Kaszaki - przyczyny występowania, leczenie
Choroby rogówki oka
Hiperglikemia - nadmiar cukru we krwi
Depresja - choroba duszy i ciała
Grypa - przyczyny, objawy, leczenie
Zaburzenia snu - bezsenność
Haluksy - zapobieganie, leczenie
Stłuszczenie wątroby
Zatorowość płucna
Badanie dna oka
Zabieg stulejki z użyciem staplera
Choroba Gravesa-Basedowa
Światłowstręt
Arytmia serca
Leczenie wad zgryzu
Głuchota starcza
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.