Holter jest odmianą badania EKG. Polega na całodobowym monitorowaniu pracy serca – zwykle „w naturalnych warunkach” życia pacjenta. Głównym celem jest analiza aktywności elektrycznej serca w sytuacjach, gdy badana osoba wykonuje swoje codzienne czynności.
Badanie metodą Holtera pomaga w wykryciu m.in. arytmii serca, przyczyn omdleń związanych z sercem, nadciśnienia tętniczego oraz innych chorób. Wyniki badań pozwalają ocenić postępy leczenia i wdrożyć ewentualne zmiany.
Historia
Często problemy z sercem nie są widoczne przy „zwykłym” badaniu EKG. Wiedział o tym doskonale amerykański biofizyk Norman Holter, który zainicjował diagnostykę serca wykonaną przy użyciu specjalnego urządzenia – nazwanego później od jego nazwiska – monitorującego pracę serca w trybie ciągłym (przez 24 godziny na dobę).
Jak działa Holter
Urządzenie Holtera jest na tyle małe, że nie utrudnia normalnego funkcjonowania pacjenta. Podobnie jak „zwykłe” EKG, posiada elektrody, które są przypinane do klatki piersiowej. Różnica polega na tym, że badanie „zwykłym” EKG ma charakter stacjonarny, a lekarz obserwuje zapis akcji serca przez kilka minut u pacjenta znajdującego się w spoczynku (inaczej jest w przypadku badania EKG wysiłkowego). Tymczasem Holter monitoruje pracę serca pacjenta przez całą dobę – kiedy pracuje, sprząta, spożywa posiłki, bawi się, odpoczywa, a także śpi. Zapisuje więc każdą zmianę, która wynika np. ze stresu czy wzmożonej intensywności fizycznej – tym samym pozwala wykryć wpływ poszczególnych czynności na zmiany zachodzące w akcji serca. Dzięki temu możliwe będzie wykrycie niesprawności serca i jego reakcji, które pojawiają się w konkretnych okolicznościach.
Wskazania do badania Holtera
Wykorzystanie diagnostyczne badania jest szerokie. Lekarz zleca je m.in. pacjentom, którzy mają wrodzone wady serca, zaburzenia jego rytmu, cierpią na nadciśnienie tętnicze, chorobę wieńcową, doświadczyli omdleń i utraty przytomności – których przyczyna może tkwić w problemach kardiologicznych, np. zaburzeniach ukrwienia mięśnia sercowego.
Wśród wskazań do wykonania badania, wymienić można także wrodzone wady serca, monitorowanie stanu pacjentów po przebytym zawale mięśnia sercowego, ocena skuteczności leczenia arytmii, monitorowania pracy serca osób z wszczepionym rozrusznikiem serca.
Szczególne zastosowanie badanie znajduje wtedy, gdy symptomy pojawiają się epizodycznie, co uniemożliwia ich wykrycie podczas tradycyjnego EKG lub wizyty w gabinecie lekarskim.
Jak przebiega badanie Holtera
Do badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać, a jedynie stosować się do zaleceń lekarza, który udzieli konkretnych wskazówek, jak postępować po założeniu urządzenia Holter. Na czas badania holter EKG warto wybrać luźniejsze ubrania, pod którymi łatwo będzie umieścić aparaturę.
Do klatki piersiowej pacjenta zostają przymocowane elektrody. Aparat rejestrujący przymocowuje się do ubrania, np. paska od spodni lub zawiesza się na szyi. Jest to urządzenie lekkie i na tyle małe, że nie utrudnia wykonywania codziennych czynności.
Pacjent musi nosić Holter przez 12, 24 lub 48 godzin – zgodnie z zaleceniami lekarza. W tym czasie powinien funkcjonować tak, jak funkcjonuje na co dzień, a jedynie pamiętać, by nie wchodzić z Holterem pod prysznic i nie zanurzać się w wodzie. Należy też być ostrożnym z przetrzymywaniem telefonu komórkowego w pobliżu rejestratora EKG, a także podczas ubierania, aby nie doszło do odpięcia elektrod – oznaczałoby to bowiem przerwanie rejestru.
Dzienniczek
Równolegle do zapisu elektronicznego – dokonywanego automatycznie przez urządzenie – pacjent wykonuje także swoje notatki, w których rejestruje konkretne dolegliwości, jakie w danym momencie u niego wystąpiły. W dzienniczku zapisuje wszystkie sytuacje – wraz z godziną – które wywołały u niego stres lub niepokój, a także mogły wpłynąć na przyspieszoną akcję serca (np. wejście po schodach). Notatki te są następnie przez lekarza porównywane z zapisem elektronicznym, co ułatwia analizę wyników.
Zalety badania Holtera
Całodobowe monitorowanie pracy serca umożliwia lekarzowi kontrolę reakcji organizmu, jakie występują np. podczas podwyższonego stresu, aktywności fizycznej lub wystąpienia silnych emocji.
Urządzenie Holter monitoruje pracę serca także podczas snu, co praktycznie nie jest możliwe w przypadku innych badań. Tymczasem właśnie podczas snu niekiedy ujawnia się arytmia. Zdarza się bowiem, że oddech śpiącego staje się zbyt płytki, co przekłada się na ograniczoną ilość dostarczanego do organizmu tlenu. Wpływa to na pracę serca, która nie jest w takich okolicznościach prawidłowa.
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.
