Rola wyrostka robaczkowego – niewielkiego fragmentu przewodu pokarmowego – jest nie do końca jasna. Co ciekawe, bez tego narządu człowiek radzi sobie zupełnie dobrze. Jednak gdy rozwinie się w nim stan zapalny, to pozostawienie bez operacji grozi poważnymi powikłaniami, (w skrajnym przypadku nawet śmiercią!). W takiej sytuacji ważne jest szybkie postawienie diagnozy i wczesne przeprowadzenie zabiegu usunięcia wyrostka.
Rola wyrostka robaczkowego – niewielkiego fragmentu przewodu pokarmowego – jest nie do końca jasna. Co ciekawe, bez tego narządu człowiek radzi sobie zupełnie dobrze. Jednak gdy rozwinie się w nim stan zapalny, to pozostawienie bez operacji grozi poważnymi powikłaniami, (w skrajnym przypadku nawet śmiercią!). W takiej sytuacji ważne jest szybkie postawienie diagnozy i wczesne przeprowadzenie zabiegu usunięcia wyrostka.
Co to jest wyrostek robaczkowy?
Wyrostek robaczkowy nazywano dawniej „ślepą kiszką”, ponieważ ta niewielka część przewodu pokarmowego jest otwarta tylko z jednej strony. Uważa się, że u człowieka jest on narządem szczątkowym. Obecność tkanki chłonnej wskazuje na pewną rolę w systemie odpornościowym, choć nie jest to do końca wykazane.
Czym jest zapalenie wyrostka robaczkowego?
W pewnych okolicznościach może dojść do rozwoju stanu zapalnego w obrębie wyrostka robaczkowego. Nieleczone ostre zapalenie w przeważającej większości przypadków prowadzi do rozlanego zapalenia otrzewnej, które jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia.
Co powoduje zapalenie wyrostka robaczkowego?
„Cienka rurka” wyrostka robaczkowego dość łatwo może ulegać zatkaniu, które skutkuje właśnie stanem zapalnym (choć niedrożność nie we wszystkich przypadkach zapalenia występuje). Przyczyną zapalenia wyrostka robaczkowego bywają również inne czynniki – jak proces infekcyjny, pasożyt przewodu pokarmowego zatykające jego światło (np. owsik) lub zmiana nowotworowa jelita.
Jakie są objawy zapalenia wyrostka robaczkowego?
W najbardziej typowym przebiegu pierwszym objawem jest uogólniony (rozlany) ból brzucha, który lekarze nazywają bólem „trzewnym”. Do bólu dołącza się utrata apetytu, nudności, wymioty. Pojawia się stan podgorączkowy lub gorączka i przyspieszenie akcji serca. W ten sposób objawia się większość przypadków – pozostałe manifestują się nietypowo, co związane jest często z nietypową lokalizacją wyrostka. Jeżeli na tym etapie nie nastąpi interwencja lekarska, ból może bardzo się nasilić, a stan chorego pogarsza się, ponieważ zapalenie „rozlewa się” na całą jamę brzuszną. Co gorsza – czasem w przebiegu zapalenia wyrostka dochodzi do przedziurawienia ściany pęcherzyka i wylania się zakażonej treści do jamy brzusznej.
Co robić w przypadku wystąpienia zapalenia wyrostka robaczkowego?
Jeżeli występują objawy mogące wskazywać na wystąpienie zapalenia wyrostka robaczkowego, niezwłocznie należy zgłosić się do lekarza. Objawy, które powinny zaalarmować, to ostry, silny i nieustający ból brzucha oraz gorączka.
Jak rozpoznaje się zapalenie wyrostka robaczkowego?
W najbardziej typowych sytuacjach u chorych już na na podstawie wywiadu i badania chirurg może ustalić rozpoznanie ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego i stwierdzić, czy operacja jest konieczna.
W wielu przypadkach bardzo pomocne mogą być badania dodatkowe – morfologia krwi lub badania obrazowe. Badanie ultrasonograficzne (USG) lub tomografia komputerowa (TK) jamy brzusznej powinny być przeprowadzone właśnie w takich przypadkach, w których rodzą się wątpliwości, co do rozpoznania
Jak leczy się zapalenie wyrostka robaczkowego?
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego leczy się chirurgiczne. Polega to zwykle na wycięciu zmienionego zapaleniem wyrostka robaczkowego i ewentualnie usunięciu skutków rozwoju procesu zapalnego w jamie brzusznej. Operację wykonuje się w znieczuleniu (ogólnym lub miejscowym) techniką tradycyjną z otwarciem jamy brzusznej albo za pomocą laparoskopu – poprzez niewielkie nacięcia powłok.
W przypadku zapalenia wyrostka robaczkowego kluczowym jest wczesne postawienie rozpoznania i niezwłoczne przeprowadzenie zabiegu usunięcia zmienionego zapalnie wyrostka. Opóźnianie leczenia pociąga za sobą duże ryzyko perforacji przewodu pokarmowego.
U kogo dochodzi do zapalenia wyrostka robaczkowego?
Do zapalenia wyrostka robaczkowego może dojść u osób w każdym wieku. Stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zabiegów operacyjnych jamy brzusznej.
Jakie jest postępowanie po wycięciu wyrostka robaczkowego?
Ponieważ wycięcie wyrostka jest zabiegiem chirurgicznym, należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach.
Zgłaszanie się na wizyty kontrolne.
Obserwacja i pielęgnacja rany pooperacyjnej.
Obserwacja stanu zdrowia pacjenta.
Aktywność fizyczna – po operacji usunięcia wyrostka robaczkowego należy zrezygnować z uprawiania sportu na okres kilku tygodni.
Odpowiednia (lekkostrawna) dieta – zalecana przez lekarza i/lub dietetyka.
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.