Depresja ma r\u00f3\u017cne oblicza. Obni\u017cony nastr\u00f3j tu\u017c po porodzie jest zjawiskiem normalnym. Nazywany bywa smutkiem poporodowym, a potocznie: baby blues<\/i>. Problem dotyczy wi\u0119kszo\u015bci m\u0142odych mam i zwykle samorzutnie mija po pewnym czasie. Zdarza si\u0119 jednak, \u017ce obni\u017cenie nastroju po porodzie nasila si\u0119 i przeradza w depresj\u0119 poporodow\u0105. Choroba w tej postaci wymaga pomocy medycznej. <\/b><\/span><\/p>Depresja zaliczana jest do najcz\u0119\u015bciej wyst\u0119puj\u0105cych powik\u0142a\u0144 po porodzie. Wed\u0142ug \u015awiatowej Organizacji Zdrowia (WHO) problem ten dotyka 10-30% kobiet (r\u00f3\u017cnice w szacunkach wynikaj\u0105 z przyj\u0119tych przez badaczy metod pomiaru). Mimo tak znacznego rozpowszechnienia choroby, niewiele kobiet szuka dla siebie specjalistycznej pomocy. Dominuje przekonanie, \u017ce to \u201estan naturalny\u201d, z kt\u00f3rym nale\u017cy poradzi\u0107 sobie samodzielnie. Cz\u0119\u015b\u0107 kobiet powstrzymuje dodatkowo wstyd przed wizyt\u0105 u psychiatry, a tak\u017ce poczucie, \u017ce smutek po urodzeniu dziecka jest sprzeczny z \u201erol\u0105 matki\u201d i spo\u0142ecznymi oczekiwaniami w tej kwestii. <\/span><\/p>Baby blues a depresja poporodowa<\/span><\/span><\/strong><\/p>Nale\u017cy<\/span><\/span> odr\u00f3\u017cni\u0107 depresj\u0119 poporodow\u0105 od <\/span><\/span>zdecydowanie<\/span><\/span> cz\u0119\u015bciej wyst\u0119puj\u0105cego <\/span><\/span>smutku poporodowego \u2013 powodowanego <\/span><\/span>g\u0142\u00f3wnie <\/span><\/span>burz\u0105 <\/span><\/span>hormon\u00f3w <\/span><\/span>w okresie ci\u0105\u017cy, po\u0142ogu <\/span><\/span>oraz<\/span><\/span> now<\/span><\/span>ymi<\/span><\/span> obowi\u0105zk<\/span><\/span>ami <\/span><\/span>po urodzeniu dziecka<\/span><\/span>. <\/span><\/span>B<\/i><\/span><\/span>aby blues<\/i><\/span><\/span> zaczyna si\u0119 <\/span><\/span>zwykle <\/span><\/span>kilka<\/span><\/span> dni po porodzie <\/span><\/span>i po ok. dw\u00f3ch tygodniach <\/span><\/span>samorzutnie mija \u2013 <\/span><\/span>i to zdecydowanie<\/span><\/span> odr\u00f3\u017cnia go od depresji poporodowej<\/span><\/span>. <\/span><\/span>Obni\u017cony nastr\u00f3j<\/span><\/span>, rozdra\u017cnienie, p\u0142aczliwo\u015b\u0107 <\/span><\/span>jest norm\u0105 przez <\/span><\/span>pierwsze dni <\/span><\/span>po narodzinach dziecka. <\/span><\/span>W tym okresie m\u0142ode <\/span><\/span>mamy bywaj\u0105 smutne, \u201e<\/span><\/span>rozchwiane\u201d emocjonalnie<\/span><\/span>, ale <\/span><\/span>prawid\u0142owo opiekuj\u0105 si\u0119 dzieckiem i<\/span><\/span> nie <\/span><\/span>rozwijaj\u0105 si\u0119 u nich objawy charakterystyczne dla <\/span><\/span>depresji poporodowej. <\/span><\/span>Je\u015bli <\/span><\/span>jednak mijaj\u0105 kolejne tygodnie, a <\/span><\/span>obni\u017cony nastr\u00f3j<\/span><\/span> trwa nada<\/span><\/span>l, dodatkowo pojawiaj\u0105 si\u0119 inne niepokoj\u0105ce objawy (opisane poni\u017cej)<\/span><\/span>, <\/span><\/span>mo\u017ce <\/span><\/span>to <\/span><\/span>oznacza\u0107 wyst\u0105pienie depresji poporodowej. <\/span><\/span><\/p>Jakie s\u0105 objawy depresji poporodowej <\/span><\/span><\/b><\/p>chwiejno\u015b\u0107 emocjonalna, dojmuj\u0105cy smutek, p\u0142acz bez powodu, ci\u0105g\u0142e rozdra\u017cnienie i przygn\u0119bienie; <\/span><\/p><\/li>brak energii do dzia\u0142ania, spowolnienie ruchowe, bezprzyczynowe zm\u0119czenie; <\/span><\/p><\/li>utrata zainteresowa\u0144 \u2013 przestaj\u0105 cieszy\u0107 rzeczy, kt\u00f3re do tej pory sprawia\u0142y rado\u015b\u0107; <\/span><\/p><\/li>anhedonia, czyli niemo\u017cno\u015b\u0107 prze\u017cywania rado\u015bci i przyjemno\u015bci; <\/span><\/p><\/li>obni\u017cona samoocena, poczucie bezwarto\u015bciowo\u015bci, \u201ebycia niepotrzebnym\u201d, przekonanie o utracie (szeroko poj\u0119tej) atrakcyjno\u015bci, obsesyjne my\u015bli, \u017ce z powodu swojej nieudolno\u015bci czy braku do\u015bwiadczenia \u2013 jako matka \u2013 nie jest w stanie w\u0142a\u015bciwie zaopiekowa\u0107 si\u0119 dzieckiem, a nawet mo\u017ce mu zaszkodzi\u0107 (kontakt z dzieckiem staje si\u0119 wtedy stresuj\u0105cy);<\/span><\/p><\/li>poczucie osamotnienia, opuszczenia, bycia niezrozumianym; <\/span><\/p><\/li>nieadekwatne i stale prze\u017cywane poczucie winy; <\/span><\/p><\/li>bezsenno\u015b\u0107 (lub nadmierna senno\u015b\u0107, \u201eucieczka w sen\u201d); <\/span><\/p><\/li>trudno\u015bci w okazywaniu uczu\u0107 \u2013 osobom bliskim, r\u00f3wnie\u017c swojemu dziecku;<\/span><\/p><\/li>os\u0142abiona koncentracja uwagi, k\u0142opoty z pami\u0119ci\u0105; <\/span><\/p><\/li>stany nasilonego l\u0119ku, napady paniki;<\/span><\/p><\/li>zamartwianie si\u0119 i nieadekwatna (hipochondryczna) troska o zdrowie \u2013 w\u0142asne i dziecka;<\/span><\/p><\/li>nawracaj\u0105ce my\u015bli, a nawet pr\u00f3by samob\u00f3jcze \u2013 ten objaw jest szczeg\u00f3lnie niepokoj\u0105cy i stanowi bezwzgl\u0119dny sygna\u0142 wskazuj\u0105cy na konieczno\u015b\u0107 konsultacji z lekarzem specjalist\u0105 (psychiatr\u0105). <\/span><\/p><\/li><\/ul><\/li><\/ul>P<\/b>rzyczyny depresji poporodowej <\/b><\/span><\/p>\u2026zwykle s\u0105 z\u0142o\u017cone, dlatego raczej nale\u017ca\u0142oby tu wskazywa\u0107 na czynniki ryzyka wyst\u0105pienia choroby (biologiczne, psychiczne i spo\u0142eczne). <\/span><\/p>W okresie ci\u0105\u017cy i po\u0142ogu uk\u0142ad hormonalny m\u0142odej mamy jest niezwykle aktywny, st\u0119\u017cenie hormon\u00f3w ulega gwa\u0142townym zmianom, co powoduje rozchwianie emocjonalne. Kolejnym biologicznym wyzwaniem jest laktacja, tzw. nawa\u0142 mleczny i dolegliwo\u015bci z tym zwi\u0105zane. Do tego dochodzi przem\u0119czenie i niedobory snu z powodu konieczno\u015bci nakarmienia dziecka co 2-3 godziny. <\/span><\/p>Na stan psychiczny matki po porodzie znaczny wp\u0142yw ma jej osobowo\u015b\u0107 oraz nawykowe sposoby radzenia sobie ze stresem. Kobiety nadwra\u017cliwe, z pesymistycznym obrazem \u015bwiata, l\u0119kowe, z zani\u017con\u0105 samoocen\u0105 i zaburzeniami afektywnymi s\u0105 zdecydowanie bardziej nara\u017cone na depresj\u0119 poporodow\u0105. Oczywi\u015bcie nie oznacza to jej nieuchronno\u015bci, bowiem z pomoc\u0105 przychodzi tu silna emocjonalna wi\u0119\u017a mi\u0119dzy matk\u0105 i dzieckiem, kt\u00f3ra dostarcza rado\u015bci, wi\u0119zi uczuciowej, poczucia blisko\u015bci. Niezwykle przydatne s\u0105 w tym przypadku umiej\u0119tno\u015bci spo\u0142eczne, kt\u00f3re sprzyjaj\u0105 radzeniu sobie ze stresem po porodzie: zdolno\u015b\u0107 do nawi\u0105zywania bliskich relacji z lud\u017ami, zwracania si\u0119 o pomoc, a tak\u017ce umiej\u0119tno\u015b\u0107 planowania i rozwi\u0105zywania problem\u00f3w. Najtrudniej ze stresem radz\u0105 sobie kobiety, kt\u00f3re nie maj\u0105 wsparcia ze strony najbli\u017cszych: partnera, rodziny \u2013 dlatego np. samotne matki s\u0105 w grupie ryzyka. <\/span><\/p>Leczenie depresji poporodowej<\/b><\/span><\/p>Je\u017celi<\/span><\/span> wyst\u0119puj\u0105 dolegliwo\u015bci o objawach mog\u0105cych wskazywa\u0107 na depresj\u0119 poporodow\u0105, <\/span><\/span>a obni\u017cony nastr\u00f3j utrzymuje si\u0119 ponad 2-3 tygodnie,<\/span><\/span> koniecznie nale\u017cy je <\/span><\/span>zg\u0142osi\u0107 prowadz\u0105cemu <\/span><\/span>lekarzowi ginekologowi <\/span><\/span>lub<\/span><\/span> po\u0142o\u017cnej, <\/span><\/span>kt\u00f3ra oceni sytuacj\u0119 i wska\u017ce, jak radzi\u0107 sobie z problemem<\/span><\/span>. <\/span><\/span>Mo\u017ce r\u00f3wnie\u017c zaleci\u0107 konsultacj\u0119 z psychiatr\u0105. <\/span><\/span><\/p>