USG Doppler (inaczej badanie dopplerowskie) to badanie obrazowe przeprowadzane przy pomocy aparatu ultrasonograficznego wykorzystującego tzw. efekt Dopplera. Pozwala ono ocenić stan naczyń krwionośnych, przepływ krwi i tym samym pomaga wykryć m.in. zakrzepicę, zatory, tętniaki czy zmiany miażdżycowe.
Badanie przeprowadza się za pomocą specjalnego aparatu z głowicą, którą lekarz porusza wzdłuż żył i tętnic – na przykład położnych w obrębie kończyn. Badanie jest nieinwazyjne – wykonuje się je przez skórę.
USG Doppler – na czym polega
Badanie metodą USG wykorzystuje zjawisko odbicia fal ultradźwiękowych od tkanek i narządów, a także od płynącej w naczyniach krwi. Echo odbicia wraca do głowicy i jest przekształcane przez komputer na obraz. Dzięki temu specjalista może ocenić stan żył i tętnic, a także wykryć ich niedrożność.
Lekarz przesuwa głowicę ultrasonografu po skórze, na którą w badanym miejscu nakładany jest żel ułatwiający przenikanie fali akustycznej.
Badanie trwa zwykle ok. kilkanaście minut.
Badanie można wykonać na kilka różnych sposobów. W zależności od przyjętej techniki pozwala ono uwidocznić prędkość i kierunek przepływu krwi w naczyniach, wygenerować obraz nie tylko naczyń krwionośnych, ale także otaczających je narządów i tkanek.
Efekt Dopplera
sprawia, że fala ultradźwiękowa wysyłana przez głowicę aparatu USG przenika ciało, a następnie odbija się od przepływającej krwi i wraca do głowicy. Połączony z nią aparat ultrasonograficzny rejestruje zmiany częstotliwości odbitej od krwi fali dźwiękowej. Zmiany te są następnie ukazywane prowadzącemu badanie lekarzowi w postaci obrazu na monitorze – dzięki temu widzi on na przykład, w których miejscach przepływ krwi jest wolniejszy lub całkiem zablokowany.
Czemu służy badanie dopplerowskie
Zaburzenia przepływu krwi w tętnicach najczęściej są wynikiem miażdżycy, ale mogą być też spowodowane zapaleniem, wadą anatomiczną, zakrzepem, zatorem lub przejściowym zaburzeniem ukrwienia.
Diagnoza przy użyciu badania dopplerowskiego umożliwia zapobieganie groźnym problemom – takim jak udar mózgu, zatorowość płucna czy zawał serca.
Badanie to nie pozwala natomiast na wykrycie zmian miażdżycowych w naczyniach i tętnicach doprowadzających krew do mózgu, ponieważ kości czaszki uniemożliwiają rozchodzenie się ultradźwięków. W przypadku podejrzenia nieprawidłowości w naczyniach krwionośnych w obrębie mózgu stosuje się rezonans magnetyczny.
Kiedy przeprowadza się badanie
USG Doppler przeprowadza się w podejrzeniu patologicznych zmian skutkujących nieprawidłowym przepływem krwi w żyłach i tętnicach. Wskazaniem do wykonania USG dopplerowskiego jest m.in.: ból kończyn, drętwienia i zaburzeń czucia, obrzęki oraz uczucie ciężkości nóg.
USG Doppler wykonuje się kontrolnie po niektórych zabiegach, m.in. kardiologicznych.
Wskazaniem do wykonania badania dopplerowskiego są również niektóre zmiany o charakterze nowotworowym. Pozwala ono prześledzić przepływ krwi w węzłach chłonnych, ocenić rodzaj guzów wątroby.
Bezpieczeństwo badania
USG Doppler wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku i można je wielokrotnie powtarzać. Badanie nie wywołuje powikłań. Można je przeprowadzać nawet u dzieci i kobiet w ciąży.
Jedynym przeciwwskazaniem – a w zasadzie powodem do przesunięcia terminu badania – mogą być uszkodzenia skóry w badanym miejscu – np. oparzenia, otwarte rany. Przerwanie ciągłości naskórka wiąże się z ryzykiem infekcji.
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.
