RTG klatki piersiowej należy do najczęściej stosowanych badań obrazowych. Dzięki zastosowaniu wiązki promieni w nieinwazyjny sposób może zostać zbadane serce, płuca, drogi oddechowe, naczynia, kości klatki piersiowej, fragmenty kręgosłupa. Badanie RTG klatki piersiowej (potocznie nazywane: prześwietleniem) stosowane bywa do diagnozowania przyczyn duszności, uporczywego kaszlu, bólu w klatce piersiowej, a także do monitorowania leczenia chorób płuc.
RTG klatki piersiowej należy do najczęściej stosowanych badań obrazowych. Dzięki zastosowaniu wiązki promieni w nieinwazyjny sposób może zostać zbadane serce, płuca, drogi oddechowe, naczynia, kości klatki piersiowej, fragmenty kręgosłupa. Badanie RTG klatki piersiowej (potocznie nazywane: prześwietleniem) stosowane bywa do diagnozowania przyczyn duszności, uporczywego kaszlu, bólu w klatce piersiowej, a także do monitorowania leczenia chorób płuc.
Wskazania – kiedy należy wykonać RTG klatki piersiowej
Prześwietlenie jest elementem diagnostyki osób, u których występują niepokojące objawy mogące świadczyć o poważnej chorobie. Lekarz rodzinny lub specjalista pulmonolog czy kardiolog mogą podjąć decyzję o wykonaniu badania, jeśli pacjent skarży się np. na występowanie duszności, długo utrzymujący się kaszel (zwłaszcza, jeśli towarzyszy temu krwawienie), ból w klatce piersiowej czy krwawienie z przełyku.
Prześwietlenie klatki piersiowej jest również pomocne w diagnostyce oraz ocenie skuteczności prowadzonego leczenia chorób płuc (zapalenia, rozedmy, zmiany nowotworowe), gruźlicy, chorób serca.
RTG klatki piersiowej wykonuje się na zlecenie lekarza – konieczne jest tutaj skierowanie.
Profilaktyczne RTG klatki piersiowej
Osoby dorosłe powinny profilaktycznie wykonywać badania co dwa lata, natomiast osoby pracujące w szkodliwych warunkach i/lub palące papierosy – raz w roku.
Nie dotyczy to kobiet w ciąży, wobec których badanie co do zasady nie jest wskazane ze względu na ryzyko uszkodzenia płodu. Decyzja jednak w tym przypadku należy do lekarza (oczywiście również osoba badana musiałaby na RTG wyrazić zgodę). W przypadku, gdy wykonanie badania w tej grupie pacjentek jest niezbędne, stosuje się specjalne środki bezpieczeństwa chroniące płód przed działaniem szkodliwego promieniowania.
Jak przygotować się do badania
RTG klatki piersiowej nie wymaga szczególnego przygotowania. Co najwyżej warto odnaleźć i przynieść ze sobą wyniki poprzednich badań radiologicznych – jeśli były wykonywane.
Osoba przeprowadzająca badanie zapewne poprosi o zdjęcie ubrania (górnej części), a zwłaszcza elementów metalowych (np. biżuterii), które mogą zakłócać przechodzenie promieni.
Kobiety powinny koniecznie poinformować lekarza zlecającego badanie lub osobę, która je przeprowadza o ewentualnym podejrzeniu ciąży.
Jak przebiega badanie
Po ukierunkowaniu wiązki na badaną partię ciała, promienie zostają pochłonięte przez poszczególne tkanki i narządy. Dokonuje się to w różnym stopniu, ze względu na odmienną strukturę (gęstość) prześwietlanej materii. I właśnie te różnice odpowiadają za powstanie obrazu wnętrza klatki piersiowej.
Osoba, która przeprowadza badanie, instruuje badanego, jak należy się ustawić i które części ciała powinny przylegać do płyty rejestrującej promieniowanie.
Przed wykonaniem zdjęcia należy wziąć głęboki oddech i zatrzymać powietrze w płucach. Zignorowanie tego zalecenia może spowodować zafałszowanie („poruszenie”) obrazu. Po ustaleniu optymalnej pozycji do badania, należy w niej pozostać przez kilka-kilkanaście sekund. W tym czasie badany jest sam, ponieważ technik opuszcza pomieszczenie i steruje aparatem z odrębnego pomieszczenia.
Wykonanie badania rentgenowskiego klatki piersiowej jest całkowicie bezbolesne. Jedynym dyskomfortem (choć to określenie użyte raczej na wyrost) może być konieczność przylgnięcia klatką piersiową do chłodnej płyty urządzenia RTG.
Pozyskane wyniki odczytywane są przez radiologa i na ich podstawie sporządza się opis zdjęcia rentgenowskiego. Pamiętana przez starsze pokolenie technika analizy wyników RTG klatki piersiowej – polegająca na umieszczeniu zdjęcia przy źródle światła – przechodzi do lamusa. Obecnie analizowanie wyników odbywa się zwykle za pomocą komputera z odpowiednim oprogramowaniem.
Badanie radiologiczne klatki piersiowej jest bardzo pomocne, jednak nie zawsze na jego podstawie można zdiagnozować chorobę. W wielu przypadkach konieczna jest dalsza, bardziej szczegółowa diagnostyka, np. wykonanie tomografii komputerowej klatki piersiowej.
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.