Każdy pracownik, który zatrudniony jest na umowę o pracę, ma obowiązek wykonania badania z zakresu medycyny pracy (okresowe, wstępne i kontrolne). Pracodawca nie może dopuścić do pracy osoby, która nie posiada ważnego orzeczenia lekarskiego.
Kiedy należy zgłosić się na badania okresowe?
Nim rozpoczniemy wykonywanie pracy w nowym miejscu lub na nowym stanowisku, powinniśmy wykonać badania z zakresu medycyny pracy. Są one obowiązkowe dla wszystkich osób, które podejmują zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę.
O terminie kolejnych badań okresowych decyduje lekarz. Wszystko zależy od stanu zdrowia pracownika oraz tego, w jakich warunkach pracuje. Data kolejnych badań okresowych widnieje na orzeczeniu.
Jakie badania się wykonuje?
Badania okresowe służą ocenie stanu zdrowia pracownika. Ich wykonanie nie zajmuje wiele czasu. Cały plan badań lekarz ustala indywidualnie dla do każdego pacjenta.
Oprócz wykonywania badań podstawowych, lekarz może zlecić ich rozszerzenie. Jeśli na przykład praca wiąże się z wielogodzinnym siedzeniem przed ekranem komputera, zostaniemy zapewne skierowani na badanie wzroku u okulisty. Przy stanowiskach, w których jesteśmy szczególnie narażani na stres (np. stanowiska kierownicze) może być też wykonane badania serca. Gdy przyjdzie nam pracować na wysokościach (np. na budowach), musimy wykonać badania wysokościowe. Lekarz może zlecić również przeprowadzenie badania krwi, pomiar glukozy, a także badanie ogólne moczu i inne zależne od warunków pracy.
Rozszerzenie badań podstawowych zlecane jest również wówczas, gdy pojawiają się wątpliwości dotyczące stanu zdrowia pacjenta. W takim przypadku zwiększa się także częstotliwość powtarzania badań okresowych.
Wywiad lekarski
Podczas badania medycyny pracy lekarz przeprowadzi z nami krótki wywiad, w którym możemy być spytani o przebyte choroby, a także np. korzystanie z obciążających nasze zdrowie używek. Lekarza zainteresują pewnie też przyjmowane na stałe leki oraz zabiegi i operacje, jakim poddaliśmy się w ostatnich latach. Może nas czekać także pomiar ciśnienia krwi czy osłuchiwanie serca i płuc.
Kto płaci za badania okresowe?
Koszt badań medycyny pracy ponosi pracodawca. Nawet jeśli za badania musimy zapłacić gotówką na miejscu, warto zabrać ze sobą dane firmy, która nas zatrudnia (NIP, pełna nazwa, adres) i poprośmy o fakturę.
Badania okresowe pracownika są wymogiem prawnym
Posiadanie aktualnych badań okresowych nakazuje kodeks pracy. Pracodawca nie powinien dopuszczać do pracy osoby, której badania nie są ważne. Brak wykonania badań w wyznaczonym terminie może rodzić poważne konsekwencje, włącznie z natychmiastowym rozwiązaniem umowy o pracę. Nieaktualne orzeczenie lekarskie jest traktowane jako brak zdolności do wykonywania pracy na konkretnym stanowisku. Pracodawcę, który dopuścił do pracy osobę bez ważnych badań okresowych, może czekać kara pieniężna.
Badania okresowe – choć dla wielu wydają się one „formalnością” – niejednokrotnie pozwalają ujawnić choroby, które będą wymagały dalszego leczenia, a w efekcie mogą uratować nasze zdrowie, a nawet życie.