
Oparzeń najczęściej doznajemy w wyniku działania wysokich temperatur – ognia, gorących płynów itp. Czasem przyczyną bywa energia elektryczna (porażenie prądem), promieniowanie elektromagnetyczne (np. słoneczne UV) lub żrąca substancja chemiczna. Powstałe w wyniku oparzenia uszkodzenia naskórka czy skóry mogą mieć różne stopnie. Sposób, w jaki należy pomóc osobie oparzonej (ew. sobie) zależy od przyczyny oraz stopnia oparzenia. W lżejszych przypadkach wystarczą rozwiązania doraźne, często jednak konieczna bywa pomoc lekarza – specjalisty chirurga.
Umów się na wizytę
32 459 15 (prywatnie) 32 459 10 10 (NFZ)
- ALERGOLOG
- DERMATOLOG
- CHIRURG
- CHIRURG NACZYNIOWY
- DIABETOLOG
- DIETETYK
- ENDOKRYNOLOG
- GABINET ZABIEGOWY
- GINEKOLOG
- KARDIOLOG
- LARYNGOLOG
- LEKARZ RODZINNY
- MEDYCYNA PRACY
- NEFROLOG
- NEUROLOG
- OKULISTA
- ORTODONTA
- ORTOPEDA
- PEDIATRA
- POŁOŻNA
- PORADNIA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH
- PRACOWNIA RTG
- PRACOWNIA USG
- PSYCHIATRA
- REUMATOLOG
- UROLOG
- Oparzeń najczęściej doznajemy w wyniku działania wysokich temperatur – ognia, gorących płynów itp. Czasem przyczyną bywa energia elektryczna (porażenie prądem), promieniowanie elektromagnetyczne (np. słoneczne UV) lub żrąca substancja chemiczna.
- Powstałe w wyniku oparzenia uszkodzenia naskórka czy skóry mogą mieć różne stopnie.
- Sposób, w jaki należy pomóc osobie oparzonej (ew. sobie) zależy od przyczyny oraz stopnia oparzenia. W lżejszych przypadkach wystarczą rozwiązania doraźne, często jednak konieczna bywa pomoc lekarza – specjalisty chirurga.
Oparzenia klasyfikuje się na:
oparzenia termiczne – powstałe w wyniku działania energii cieplnej, a więc ognia, gorącej cieczy, gazów (np. pary wodnej) lub dotknięcia gorących przedmiotów;
oparzenia chemiczne – powstają na skutek kontaktu ze żrącymi substancjami chemicznymi;
oparzenia elektryczne – skutkują przepływem silnego prądu przez ciało (najgroźniejsza jest sytuacja, gdy prąd przejdzie przez okolice serca i układu oddechowego);
oparzenia radiacyjne – są to oparzenia w wyniku promieniowania; najczęściej doznajemy ich w postaci oparzenia słonecznego, będącego skutkiem nadmiernej ekspozycji na działanie promieni UV.
Oparzenie termiczne
Wysoka temperatura wywołuje koagulację (ścinanie się) białka i martwicę. Często są to zmiany nieodwracalne. Uszkadzający wpływ temperatury na skórę zależy od jej wysokości oraz czasu oddziaływania na skórę. I tak przy 42°C już po kilku godzinach martwicy ulega naskórek. Jeżeli temperatura wzrośnie o kolejne 10-15°C, do uszkodzenia naskórka wystarczy zaledwie kilka minut, natomiast przy 70°C czas ten jest już liczony w sekundach.
Głębokość uszkodzeń
…wyznacza różne stopnie oparzenia.
I stopień. Cechuje się zaczerwienieniem skóry (rumień), połączonym z obrzękiem i pieczeniem. Rumień wywołuje np. krótkotrwałe poparzenie wodą, parą wodną lub po silnym opalaniu się. Utrzymuje się zazwyczaj od jednego do kilku dni i nie zostawia po sobie blizn.
II stopień. Charakterystycznym objawem są tutaj – oprócz zaczerwienienia i obrzęku – powstające na skórze pęcherze (to martwy naskórek uniesiony gromadzącym się pod nim płynem tkankowym). Wywiązuje się stan zapalny, któremu towarzyszy ból. Tego typu oparzenia goją się zwykle po upływie ok. dwóch tygodni dzięki regeneracji naskórka.
III stopień. W tym przypadku dochodzi do poważnego uszkodzenia fragmentu skóry, często również tkanek głębokich, niekiedy aż do kości. Część martwicza skóry wysycha i tworzą się strupy. Paradoksalnie chory w miejscu oparzenia nie odczuwa bólu, ponieważ dochodzi do uszkodzenia zakończeń nerwowych. Po pewnym czasie dochodzi do oddzielenia się części obumarłych od zdrowej, a w ich miejsce wytwarza się ziarnina oraz blizny.
IV stopień. To skrajna postać oparzenia, w którym dochodzi do zwęglenie tkanek. Obejmuje głębokie struktury skóry, mięśnie oraz kości. W wyniku uszkodzeń może dojść do odsłonięcia się narządów wewnętrznych. Oparzenia IV stopnia są często klasyfikowane jako najcięższa postać oparzeń III stopnia. Są one skutkiem długotrwałego wystawienia tkanek na działanie otwartego ognia lub energii elektrycznej.
Konsekwencje oparzeń
Oparzeniu ciała – w zależności od głębokości i rozległości uszkodzenia, a także wieku pacjenta oraz jego stanu zdrowia – mogą towarzyszyć objawy ogólnoustrojowe, z możliwymi powikłaniami sercowymi, nerkowymi lub płucnymi. Nasilenie tego rodzaju zmian jest wprost proporcjonalne do powierzchni ciała, która uległa poparzeniu (rozległości oparzenia) oraz jego głębokości (stopnia).
Oparzenia znacznej powierzchni ciała – szczególnie u dzieci i osób w podeszłym wieku – stanowią poważne zagrożenie życia.
Pierwsza pomoc przy oparzeniach
Oparzenia w początkowej fazie bywają czasem lekceważone, ponieważ ich objawy nie pojawiają się natychmiast. Niestety te, które występują później, mogą być już nie tylko bolesne, ale stanowić poważne zagrożenie dla naszego zdrowia. Dlatego oparzenia, oprócz tych faktycznie błahych, powinny być konsultowane z lekarzem, który rzetelnie oceni skalę problemu i dobierze właściwy sposób leczenia.
W przypadku rozległego i ciężkiego oparzenia ciała należy jak najszybciej wezwać pogotowie lub przetransportować chorego do szpitala.
To, czy rozwinie się choroba oparzeniowa (ewentualnie jak będzie przebiegać), zależy w dużym stopniu od sposobu udzielania pierwszej pomocy.
Po pierwsze: nie szkodzić! Udzielający pierwszej pomocy osobie oparzonej (lub samemu sobie) powinien przede wszystkim chronić tkanki przed zakażeniem i zapobiegać powiększeniu się martwicy.
Przy oparzeniach ręki należy pamiętać, aby natychmiast zdjąć z palców wszelkiego rodzaju biżuterię (pierścionki, obrączki). Jeśli zaczyna się opuchlizna dłoni, należy „zapomnieć” o pieniądzach i obrączkę przeciąć – z pewnością późniejsza jej naprawa kosztować będzie mniej niż utrata palca. Pozostawienie bowiem biżuterii na palcach oparzonej ręki grozi ich martwicą na skutek narastającego obrzęku.
Jeśli odzież osoby poparzonej mocno przywiera do ciała, pod żadnym pozorem nie wolno jej odrywać od skóry. W takim przypadku konieczne jest zgłoszenie się do lekarza i/lub gabinetu zabiegowego. Dużym błędem jest nakładanie na oparzoną powierzchnię różnego rodzaju maści – stosowanie jakichkolwiek lekarstw powinno być konsultowane z lekarzem. Ponadto nie należy zrywać lub przekłuwać pęcherzy, gdyż zwiększa to ryzyko zakażenia i obnaża uszkodzoną powierzchnię skóry (uniesiony płynem naskórek jest naturalnym „opatrunkiem biologicznym”).
Po drugie: schłodzić. Doraźna pomoc bezpośrednio po oparzeniu polega na – trwającym kilka-kilkanaście minut – schłodzeniu oparzonej okolicy zimną wodą, najlepiej przez umieszczenie pod strumieniem wody o temp. 15-20 st. C. Jeżeli pojawia się rana oparzeniowa, wodę należy lać powyżej niej (z minimalnej wysokości) – nie bezpośrednio na ranę. Schładzanie oparzenia oddziałuje przeciwobrzękowo i przeciwbólowo, ale także zmniejsza głębokość oparzenia.
Po trzecie: dezynfekcja i opatrunek. Ponieważ rany po oparzeniu łatwo ulegają zakażeniu, skórę chorego w okolicy oparzenia należy oczyścić i odkazić przystosowanymi do tego środkami (można je nabyć w aptece), a następnie założyć opatrunek z jałowej gazy. Nie powinien on uciskać – dobrze sprawdzają się tu opaski elastyczne. Po takich „zabiegach” pęcherze zwykle w ciągu kilku dni zasychają, naskórek się złuszcza i oparzenie jest wyleczone.
Pomoc medyczna
Oparzenia II stopnia mogą wymagać konsultacji lekarskiej, zwłaszcza jeśli dotyczą większych powierzchni ciała. Specjalista chirurg prawidłowo oceni głębokość oparzenia, możliwość ewentualnych powikłań, a przede wszystkim ustali odpowiednie leczenie.
W cięższych przypadkach konieczne jest wezwania pogotowia ratunkowego – zwłaszcza jeśli podejrzewamy, że doszło również do poparzenia dróg oddechowych lub osoba poparzona straciła przytomność. Pogotowie należy wezwać także, gdy doszło do oparzeń elektrycznych lub chemicznych.
Leczenie
…oparzeń skóry zależy od stopnia ich zaawansowania (głębokości oparzeń, rozległości), rozwoju możliwych powikłań oraz wieku pacjenta.
W leczeniu oparzeń I stopnia przydatne są środki chłodzące i preparaty stosowane miejscowo. W oparzeniach II stopnia, kiedy wytwarza się pęcherz, konieczna bywa interwencja chirurga i usunięcie martwiczych tkanek. W przypadku oparzeń I i II stopnia możliwe jest całkowite wyleczenie bez trwałych następstw. Gorzej przedstawia się sytuacja w oparzeniach III stopnia – tutaj należy się liczyć z wytworzeniem blizn po zagojeniu rany. Niekiedy mogą one utrudniać prawidłowe funkcjonowanie (np. pełen wyprost lub zgięcie kończyny). Czasem pojawia się konieczność przeszczepienia skóry lub zastosowywania powłok zastępczych. Oparzenia IV stopnia wymagają już leczenia szpitalnego – w ramach wyspecjalizowanych oddziałów lub na oddziałach intensywnej opieki medycznej. W głębokich oparzeniach rokowanie zależy od wieku pacjenta i rozległości procesu chorobowego.
Komunikat: Ochrona danych osobowych
Zabieg "strzelającego palca"
Kaszaki - przyczyny występowania, leczenie
Choroby rogówki oka
Hiperglikemia - nadmiar cukru we krwi
Depresja - choroba duszy i ciała
Grypa - przyczyny, objawy, leczenie
Zaburzenia snu - bezsenność
Haluksy - zapobieganie, leczenie
Stłuszczenie wątroby
Zatorowość płucna
Badanie dna oka
Zabieg stulejki z użyciem staplera
Choroba Gravesa-Basedowa
Światłowstręt

Komunikat: Ochrona danych osobowych
KOMUNIKAT Ochrona danych osobowych. Z przykrością informujemy, że nasz kontrahent ALAB laboratoria sp. z o.o.

Zabieg “strzelającego palca”
„Palec strzelający” (wobec schorzenia używane bywają również inne, podobnie brzmiące nazwy) oznacza zapalenie pochewki otaczającej

Kaszaki – przyczyny występowania, leczenie
Kaszak powstaje, gdy złuszczające się komórki naskórka blokują kanalik wyprowadzający gruczołu łojowego. W efekcie łój

Choroby rogówki oka
Rogówka oka to przejrzysta, lekko zakrzywiona blaszka, która tworzy przednią ścianę gałki ocznej. Jej zadaniem

Hiperglikemia – nadmiar cukru we krwi
Hiperglikemia („przecukrzenie”) oznacza nadmiernie wysoki poziom cukru we krwi. Często bywa pierwszym sygnałem ostrzegawczym przed

Depresja – choroba duszy i ciała
Na depresję cierpi około półtora miliona Polaków (zapewne odsetek ten jest wyższy, ponieważ statystyki zaniża

Grypa – przyczyny, objawy, leczenie
Grypa to zespół objawów klinicznych związanych z ostrym zakażeniem układu oddechowego, wywołanym przez wirusa grypy.

Zaburzenia snu – bezsenność
Organizm funkcjonuje według wskazań swego „zegara biologicznego”, który określa między innymi rytm przeplatających się faz

Haluksy – zapobieganie, leczenie
Koślawość palucha (łac.: hallux valgus, czyli potocznie: haluks) to często występująca deformacja stopy. Dotyka głównie

Stłuszczenie wątroby
Stłuszczenie wątroby to choroba o zróżnicowanych przyczynach. Najczęściej zmagają się z nią osoby nadużywające alkoholu.

Zatorowość płucna
Zatorowość płucna polega na blokadzie (zamknięciu lub zwężeniu) tętnic płucnych przez skrzepliny. W efekcie krew

Badanie dna oka
Badanie dna oka (inaczej: oftalmoskopia lub wziernikowanie oczne) jest jednym z podstawowych badań okulistycznych. Na
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.