Pojawienie się krwi w moczu najczęściej jest objawem nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerek lub dróg moczowych. W niektórych przypadkach problem możemy stwierdzić „gołym okiem”. Ze względu na dużą zawartość czerwonych krwinek (erytrocytów), wydalany płyn ma wtedy czerwony lub brunatny kolor, czasem nawet widoczne (i niestety boleśnie odczuwalne) są w nim skrzepy. W takich sytuacjach mówimy o krwiomoczu. Bywa jednak, że obecność czerwonych krwinek ma śladowy charakter i można je dostrzec tylko pod mikroskopem (stan taki określa się jako krwinkomocz). Obecność krwi w moczu jest niepokojącym sygnałem płynącym z naszego organizmu i nie wolno go lekceważyć. Jeżeli się pojawi, niezwłocznie trzeba skonsultować się z lekarzem, który określi przyczynę dolegliwości oraz leczenie.
Pojawienie się krwi w moczu najczęściej jest objawem nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerek lub dróg moczowych. W niektórych przypadkach problem możemy stwierdzić „gołym okiem”. Ze względu na dużą zawartość czerwonych krwinek (erytrocytów), wydalany płyn ma wtedy czerwony lub brunatny kolor, czasem nawet widoczne (i niestety boleśnie odczuwalne) są w nim skrzepy. W takich sytuacjach mówimy o krwiomoczu. Bywa jednak, że obecność czerwonych krwinek ma śladowy charakter i można je dostrzec tylko pod mikroskopem (stan taki określa się jako krwinkomocz).
Obecność krwi w moczu jest niepokojącym sygnałem płynącym z naszego organizmu i nie wolno go lekceważyć. Jeżeli się pojawi, niezwłocznie trzeba skonsultować się z lekarzem, który określi przyczynę dolegliwości oraz leczenie.
Objawy i diagnostyka
Krwiomocz nie zawsze jest jedynym objawem chorobowym – czasem towarzyszą mu inne dolegliwości, takie jak gorączka, bóle (w okolicy lędźwiowej czy podbrzusza), pieczenie przy oddawaniu moczu.
Diagnostykę lekarz zwykle rozpoczyna od wywiadu, w którym analizuje okoliczności wystąpienia dolegliwości oraz objawy jej towarzyszące. Dla prawidłowej diagnozy specjalista nefrolog lub urolog może sięgnąć po wyniki badań laboratoryjnych – dokonać oceny składników moczu, również parametrów dotyczących krwi obwodowej, układu krzepnięcia itd. Niejednokrotnie lekarz prowadzący zleca badania obrazowe – np. ultrasonografię (USG) brzucha, tomografię komputerową (TK) brzucha czy miednicy. W niektórych przypadkach konieczna jest dalsza diagnostyka urologiczna, nefrologiczna lub ginekologiczna. W przypadku krwinkomoczu kłębuszkowego konieczne do postawienia diagnozy bywa biopsja nerki. Oczywiście wskazania do wykonania każdego z badań ustala lekarz.
Przyczyną
…przeniknięcia krwi do moczu najczęściej są choroby nerek i układu moczowego. Może to być pourazowe uszkodzenie układu moczowego (np. pęknięcie nerki), kamica nerkowa (gdy kamień uszkodzi naczynie krwionośne w nerce lub w czasie przemieszczania się w moczowodzie), stany zapalne układu moczowego, choroby gruczołu krokowego (zwłaszcza u mężczyzn powyżej 50. roku życia). Czasem krwiomocz wywołują zaburzenia krzepnięcia krwi (spowodowane np. niektórymi lekami), wysoka gorączka lub intensywny wysiłek fizyczny.
Zdarza się, że obecność krwi w moczu może wskazywać na nowotwór – zlokalizowany w prostacie, moczowodach, pęcherzu moczowym czy cewce moczowej. Krew w moczu bywa pierwszym (niekiedy jedynym) „widocznym” symptomem rozwijającego się nowotworu. Miedzy innymi z tego powodu niezwykle ważne jest, aby w sytuacji wystąpienia opisywanej dolegliwości konsultować się z lekarzem, który podejmie decyzję odnośnie do dalszego leczenia.
Szczególnie niepokojąca jest sytuacja, gdy krwiomoczowi towarzyszy wysoka gorączka, silny ból w okolicy lędźwiowej lub wymioty. Zlekceważenie tych objawów może mieć fatalne skutki, ponieważ świadczyć mogą one o napadzie kolki nerkowej – to stan wymagający pilnej konsultacji urologicznej, czasem nawet hospitalizacji.
Uwaga!
O ile krwiomocz „z zasady” jest objawem niepokojącym i wymaga konsultacji lekarskiej, o tyle ciemna (czerwona lub brunatna) barwa moczu wcale nie musi być spowodowana przez krew. Zdarza się bowiem, że odpowiadają za nią barwniki pochodzące z żywności – chemiczne lub naturalne, zawarte w niektórych potrawach (np. burakach).
Leczenie
Krwiomocz nie jest chorobą, a jedynie objawem jakiegoś schorzenia. Leczenie musi być zatem ukierunkowane na przyczynę. W przypadku np. zakażenia dróg moczowych lekarz może zdecydować o leczeniu antybiotykiem. Jeśli krwiomocz występuje z powodu kamicy nerkowej, podaje się leki przeciwzapalne oraz przeciwbólowe, czasami konieczne jest wykonanie odpowiedniego zabiegu. Wobec nowotworów układu moczowego niezbędne bywa leczenie operacyjne lub inne leczenie onkologiczne.
Zwykle krwiomocz ustępuje wraz z leczeniem choroby, która go spowodowała. Zdarzają się jednak choroby, w których krwiomocz może nawracać.
O częstości kontrolnych wizyt i badań za każdym razem decyduje lekarz prowadzący – w zależności od choroby, która spowodowała krwiomocz.
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.
