Dyskopatia to choroba zwyrodnieniowa krążka międzykręgowego (potocznie nazywanego dyskiem), czyli elastycznego elementu oddzielającego kolejne kręgi kręgosłupa. Jest to jedno z najczęściej występujących schorzeń kręgosłupa. Zaczyna się zwykle od bólu pleców – na przykład po długiej jeździe samochodem albo spaniu na nowym łóżku. Początkowo ból szybko mija, z czasem jednak staje się bardziej dokuczliwy i trwa coraz dłużej.
Niezdrowy styl życia
Istotnym powodem kłopotów z kręgosłupem – obok uwarunkowań genetycznych oraz nadwagi – jest współczesny tryb życia. Coraz częściej bowiem zamiast chodzić jeździmy, pracę wykonujemy w wymuszonej pozycji przed komputerem, a w domu odpoczywamy siedząc w fotelu przed telewizorem. Wszystko to powoduje nienaturalne obciążenie kręgosłupa, a w konsekwencji jego szybsze zużywanie się i narażenie na urazy. Nasz kręgosłup jest w stanie znieść duże obciążenia – pod warunkiem, że jest zdrowy. Gdy zachowujemy się w sposób niekorzystny dla niego, to nawet niezbyt gwałtowny ruch może mu zaszkodzić.
Stanowisko pracy
Do dolegliwości kręgosłupa często przyczynia się niewłaściwie przygotowane stanowisko pracy, które skutkuje przyjmowaniem nieprawidłowej postawy. Powszechnym błędem jest wielogodzinna praca przy komputerze bez robienia sobie przerw i wykonywania ćwiczeń rozciągających i wzmacniających mięśnie. Ten sam problem dotyczy zawodowych kierowców.
Również w przypadku pracy stojącej ważne jest wykonywanie ćwiczeń wzmacniających. Należy również zadbać o odpowiednie obuwie – najlepiej wyposażone we wkładkę ortopedyczną i elastyczną podeszwę.
Jeżeli wykonujemy pracę fizyczną, musimy zwracać uwagę na prawidłową technikę podnoszenia ciężkich przedmiotów, a także ograniczyć czas pracy przy użyciu maszyn wibrujących.
Dyskopatia lędźwiowa a rwa kulszowa
Najczęstszym sygnałem, że coś niedobrego dzieje się z kręgosłupem jest ból pleców. Szczególnie newralgiczne miejsce, w którym występują dolegliwości bólowe to odcinek lędźwiowo-krzyżowy kręgosłupa. Dyskopatia w odcinku lędźwiowym często staje się przyczyną rwy kulszowej (korzonki, zespoły korzeniowe) – ucisku na nerw kulszowy, który wywołuje silny ból pleców i nóg, ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg.
Profilaktyka dyskopatii
Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia dyskopatii, warto przestawić się na aktywny tryb życia, zwrócić uwagę na wykonywanie specjalnych ćwiczeń mających na celu wzmocnienie mięśni pleców. Ważne jest także zachowanie odpowiedniej postawy podczas wykonywania codziennych czynności, np.: chodzenia i siedzenia.
Kolejnym ważnym elementem profilaktyki schorzeń kręgosłupa jest utrzymywanie prawidłowej masy ciała. Ruch fizyczny oraz zbilansowana dieta pozwoli utrzymać odpowiednią wagę. Jest to niezwykle ważne, ponieważ właśnie „nadprogramowe kilogramy” przyczyniają się do powstawania zwyrodnień kręgosłupa i deformacji kręgów.
Jak sobie pomóc w dyskopatii?
Przy niezbyt nasilonych, przewlekłych bólach kręgosłupa możemy sobie pomóc, smarując bolące miejsca maściami lub żelami o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Pomaga także nagrzewanie, np. termoforem czy poduszką elektryczną (ciepło może zmniejszyć doznania bólowe, ponieważ rozluźnia mięśnie).
Pomoc specjalisty
W sytuacji, gdy dolegliwości związane z bólami kręgosłupa nasilają się, konieczna może być wizyta u lekarza ortopedy. W diagnozowaniu dyskopatii wykorzystuje się:
RTG kręgosłupa
tomografię komputerową kręgosłupa
rezonans magnetyczny kręgosłupa
Rehabilitacja i fizjoterapia
U większości osób z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa wystarczające jest leczenie zachowawcze – szeroko pojęta fizjoterapia, leczenie ruchem i leczenie manualne. W tym przypadku nie ma jednego schematu, ponieważ postępowanie lecznicze zawsze dostosowuje się indywidualnie do pacjenta.
Rehabilitacja nie jest w stanie „naprawić” krążka, może natomiast zahamować proces dyskopatii – pod warunkiem jednak, że chory będzie ćwiczyć także w domu i stosować zasady ergonomii.
* Powyższy materiał ma charakter informacyjno-edukacyjny i nie może zastąpić konsultacji medycznych. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych, a także przed zastosowaniem opisanych powyżej metod i produktów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem i/lub zasięgnąć opinii odpowiedniego specjalisty. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej oceny, której powinien dokonać lekarz dysponujący specjalistyczną wiedzą, doświadczeniem i wynikami badań konkretnego pacjenta.
